Այս արտահայտությունը հնչեց անսպասելի և կտրուկ։ Առանց նախապատրաստության, առանց պաթոսի, առանց անգիր արված կարգախոսների։ Սովորական տարեց մի կին, կանգնած փողոցում՝ իր նման պարզ մարդկանց մեջ, ասաց այն, ինչ, իր խոսքերով, վաղուց էր կուտակվել իր հոգում։ Նրա խոսքերով տեսանյութը ժամերի ընթացքում տարածվեց սոցիալական ցանցերում՝ միաժամանակ առաջացնելով վեճերի, զայրույթի և աջակցության ալիք։

Նա չի ներկայացնում իրեն, իրեն չի անվանում ակտիվիստ կամ քաղաքագետ։ Նա խոսում է պարզ, կոպիտ, բայց ցավալիորեն հասկանալի բառերով։ Նրա յուրաքանչյուր նախադասության մեջ կա հիասթափություն, հոգնածություն և դավաճանված լինելու զգացում։ Կինը հիշում է այն տարիները, երբ հավատում էր, որ իշխանափոխությունից հետո կյանքը կթեթևանա, արդարությունը վերջապես կհաղթի, և պետությունը կդադարի օտար լինել սեփական ժողովրդի համար։

Նրա խոսքով՝ այսօր նա տեսնում է լրիվ այլ պատկեր։ Թոշակները՝ չնչին, գները՝ անտանելի, երեխաները մեկնում են արտերկիր, իսկ տարեցները մնում են իրենց խնդիրների հետ միայնակ։ Հենց այս համատեքստում էլ նա արտաբերում է այն արտահայտությունը, որն այդքան խորը դիպավ հասարակությանը․ «Փաշինյանը շի սենց մարդ ա…» — դառնությամբ, ոչ թե ատելությամբ։

Այս խոսքը պարզապես վիրավորանք կամ հույզ չէ։ Սա մարդու ճիչ է, ով իրեն խաբված է զգում։ Նա ասում է, որ այլևս չի հավատում գեղեցիկ ելույթներին, թղթի վրա գրված բարեփոխումներին և «լուսավոր ապագայի» խոստումներին։ Նրա խոսքով՝ իշխանությունը վաղուց դադարել է լսել նրանց, ովքեր ապրում են հողի վրա, ոչ թե աշխատասենյակներում։

Նիկոլ Փաշինյանի անունը նրա խոսքում հնչում է ոչ թե որպես հույսի խորհրդանիշ, այլ որպես չիրականացված սպասումների հիշեցում։ Կինը ընդգծում է, որ նախկինում պաշտպանել է նրան, վիճել հարևանների հետ, արդարացրել կառավարության որոշումները, բայց այսօր ամաչում է սեփական միամտությունից։

Հասարակության արձագանքը կանխատեսելիորեն պայթյունավտանգ էր։ Ոմանք մեղադրում են նրան անհարգալից և կոպիտ լինելու մեջ, մյուսները՝ անվանում են ժողովրդի ձայն։ Մեկնաբանություններում մարդիկ կիսվում են նմանատիպ պատմություններով, գրում հիասթափության, ապագայի հանդեպ վախի և այն զգացողության մասին, որ սովորական քաղաքացիները կրկին մոռացվել են։

Առավել ցավոտն այն է, որ սա ասում է ոչ թե երիտասարդ արմատական կամ քաղաքական հակառակորդ, այլ տարեց մարդ՝ մի սերնդի ներկայացուցիչ, որը չափազանց շատ բան է ապրել՝ բառերը անտեղի շռայլելու համար։ Հենց այդ պատճառով էլ նրա հուզական մենախոսությունը ընկալվում է ոչ թե որպես սադրանք, այլ որպես ախտորոշում։

Այս դեպքը ևս մեկ անգամ ցույց տվեց․ հասարակության մեջ լարվածությունը ոչ մի տեղ չի անհետացել։ Այն կուտակվում է բակերի լռության մեջ, խոհանոցներում, հերթերում ու մարշրուտկաներում։ Եվ երբեմն բավական է ընդամենը մեկ ինքնաբուխ տեսանյութ, որպեսզի պարզ դառնա՝ պաշտոնական հայտարարությունների փայլուն ֆասադի հետևում թաքնված է վստահության խոր ճգնաժամ։

Այս կնոջ խոսքերը այլևս հնարավոր չէ «ջնջել» կամ մոռանալ։ Դրանք դարձել են այն տրամադրությունների արտացոլումը, որոնք շատերը վախենում են բարձրաձայնել։ Եվ որքան երկար իշխանությունը կձևացնի, թե չի լսում նման ձայները, այնքան ավելի բարձր ու կոշտ դրանք կհնչեն վաղը։

Այս արտահայտությունը հնչեց անսպասելի և կտրուկ։ Առանց նախապատրաստության, առանց պաթոսի, առանց անգիր արված կարգախոսների։ Սովորական տարեց մի կին, կանգնած փողոցում՝ իր նման պարզ մարդկանց մեջ, ասաց այն, ինչ, իր խոսքերով, վաղուց էր կուտակվել իր հոգում։ Նրա խոսքերով տեսանյութը ժամերի ընթացքում տարածվեց սոցիալական ցանցերում՝ միաժամանակ առաջացնելով վեճերի, զայրույթի և աջակցության ալիք։

Նա չի ներկայացնում իրեն, իրեն չի անվանում ակտիվիստ կամ քաղաքագետ։ Նա խոսում է պարզ, կոպիտ, բայց ցավալիորեն հասկանալի բառերով։ Նրա յուրաքանչյուր նախադասության մեջ կա հիասթափություն, հոգնածություն և դավաճանված լինելու զգացում։ Կինը հիշում է այն տարիները, երբ հավատում էր, որ իշխանափոխությունից հետո կյանքը կթեթևանա, արդարությունը վերջապես կհաղթի, և պետությունը կդադարի օտար լինել սեփական ժողովրդի համար։

Նրա խոսքով՝ այսօր նա տեսնում է լրիվ այլ պատկեր։ Թոշակները՝ չնչին, գները՝ անտանելի, երեխաները մեկնում են արտերկիր, իսկ տարեցները մնում են իրենց խնդիրների հետ միայնակ։ Հենց այս համատեքստում էլ նա արտաբերում է այն արտահայտությունը, որն այդքան խորը դիպավ հասարակությանը․ «Փաշինյանը շի սենց մարդ ա…» — դառնությամբ, ոչ թե ատելությամբ։

Այս խոսքը պարզապես վիրավորանք կամ հույզ չէ։ Սա մարդու ճիչ է, ով իրեն խաբված է զգում։ Նա ասում է, որ այլևս չի հավատում գեղեցիկ ելույթներին, թղթի վրա գրված բարեփոխումներին և «լուսավոր ապագայի» խոստումներին։ Նրա խոսքով՝ իշխանությունը վաղուց դադարել է լսել նրանց, ովքեր ապրում են հողի վրա, ոչ թե աշխատասենյակներում։

Նիկոլ Փաշինյանի անունը նրա խոսքում հնչում է ոչ թե որպես հույսի խորհրդանիշ, այլ որպես չիրականացված սպասումների հիշեցում։ Կինը ընդգծում է, որ նախկինում պաշտպանել է նրան, վիճել հարևանների հետ, արդարացրել կառավարության որոշումները, բայց այսօր ամաչում է սեփական միամտությունից։

Հասարակության արձագանքը կանխատեսելիորեն պայթյունավտանգ էր։ Ոմանք մեղադրում են նրան անհարգալից և կոպիտ լինելու մեջ, մյուսները՝ անվանում են ժողովրդի ձայն։ Մեկնաբանություններում մարդիկ կիսվում են նմանատիպ պատմություններով, գրում հիասթափության, ապագայի հանդեպ վախի և այն զգացողության մասին, որ սովորական քաղաքացիները կրկին մոռացվել են։

Առավել ցավոտն այն է, որ սա ասում է ոչ թե երիտասարդ արմատական կամ քաղաքական հակառակորդ, այլ տարեց մարդ՝ մի սերնդի ներկայացուցիչ, որը չափազանց շատ բան է ապրել՝ բառերը անտեղի շռայլելու համար։ Հենց այդ պատճառով էլ նրա հուզական մենախոսությունը ընկալվում է ոչ թե որպես սադրանք, այլ որպես ախտորոշում։

Այս դեպքը ևս մեկ անգամ ցույց տվեց․ հասարակության մեջ լարվածությունը ոչ մի տեղ չի անհետացել։ Այն կուտակվում է բակերի լռության մեջ, խոհանոցներում, հերթերում ու մարշրուտկաներում։ Եվ երբեմն բավական է ընդամենը մեկ ինքնաբուխ տեսանյութ, որպեսզի պարզ դառնա՝ պաշտոնական հայտարարությունների փայլուն ֆասադի հետևում թաքնված է վստահության խոր ճգնաժամ։

Այս կնոջ խոսքերը այլևս հնարավոր չէ «ջնջել» կամ մոռանալ։ Դրանք դարձել են այն տրամադրությունների արտացոլումը, որոնք շատերը վախենում են բարձրաձայնել։ Եվ որքան երկար իշխանությունը կձևացնի, թե չի լսում նման ձայները, այնքան ավելի բարձր ու կոշտ դրանք կհնչեն վաղը։